|
|
28/8/018
Taariikhda musuqa ee dal kasta oo caalmka ka tirsan ,waa mid daakhaliya (local) ah iyo mid caalamiya .( international)l .badanaana musuqa gudaha waxaa lagu eedeeyaa ,shirkada gaarrka looleeyahay ,hayadaha maaliyada .haydaha maamulka,baayacmushtariga .iygoo umaraaya laaluush ( bribery) wastayn ,nacamlayn,qaraabo kiil , iyo eex,(nepotism ) kuwaas oo aan layn waqti iyo maalin iyo sand ugaar ah oo loo calaamadiyey, oo ku xusan taariikhda dalalkaas,
Laakiin musuqa caalamigaa waxaa ay jimciyada quruumaha ka dhaxaysaa ka saxeexday dowladha caalamka heshiis caalamiya bishii (October 2003) kaas oo loogu yeedhay heshiiska la dagaalanka musuqmaasuqa caalmka ,waxayna dowladahaasi saxeexeen mucaahado iyo
qodobo waxlaga qabanaayo musuqmaasuqa iyo wax kasta oo ku tacluqa wax ka qabashada musuqa ,
Laakiin sandkii 1993 kii aya dalka jarmalka waxaa ka aasasmay hayad madx banana oo isku taagtay, ladagaalmka musuqa ee casrigaa ,dadaalkaasi wuu guulaystay isgoo garbaha uu ku duulayey ahaayeen warbaahinta ( media ) ,oo nooc walba leh,
Kuwaas oo qorayey ,kumaa xaday,muxuu uxaday,kuma ayaa utoostoosyey , imisa ayuu labaxsaday imisa ayuu qarsaday, iyo waxii lamid ah ee macluumaada ah, casirigan cusubna umadahu waxay jecel yahiin in ay dhegahoogu maqlaan in ay dowladahu dagaal cir iyo dhul ah ku qaadaan musuqa, tasina waxay faaiido u leedahay umdaha inay ogaadaan heerka uu marayo musuqa dalkoodu, iyo darajada uu gaadhsiisan yahay.
Imisa ayeynu maqalnay dalalka mandaqada oo kudadaalaya dagaalka musuqa ,laakiin aan wax sidaas ubuuran ka gaadhin, oo macluumaad badana danbabasaya, iyagoo ka baqaya in dadwaynu ogaadaan fadeexadaas.
Gabo gabadii
Waxaa la odhan karaa tariikhda Somaliland ee musuqu goormay kashifantay ama bilaabantay , oo warbixin kahadlaysa uu barlamaanku Somaliland dhagaystay .waxaa la odhan karaa waa malintii gudiga ilaalinta hantida maatida barlamaanka ka hor akhriyeyeen warbixintoodii , musuqii ay gashay dowladii maxamed axmed SIIRAANYO,iyo dowladii kulmiye , waa maalin lagu calaamadin karo taariikhda musuq ee Somaliland , waayo dadwaynahu ismay lahayba maxamed axmed siiraayo ayaa dowladiisu ayuu musuqu gaaadhi doonaa ,heerkaa,run ahaantiina anigu marumaysnayn in uu xanuun hayey ee waxay ahayd tolkaa sare uqaad, wayna ka midaysnaayeen,
By: khadar adam aw muuse